Υποκρισία και δημοψήφισμα

Του Γρηγόρη Καλφέλη
Καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ

Ο Economist κάνει λόγο για ελληνικό δράμα. Όμως η Ελλάδα μοιάζει σαν ένα απέραντο τρελοκομείο, όπου ο κάθε πολιτικός δείχνει μια απύθμενη υποκρισία και βυθίζει τη χώρα στην πλήρη αναξιοπιστία.
Και πρώτα- πρώτα ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος θυμήθηκε αιφνιδίως, αργά, παντελώς ασχεδίαστα – και ίσως τυχοδιωκτικά- τη σωστή ιδέα του δημοψηφίσματος για να σώσει ενδεχόμενα το δικό του μέλλον.
Τι εννοώ; Μόνο ένας πολιτικά αφελής δεν μπορεί να κατανοήσει το ακόλουθο απλό πράγμα .
Δηλαδή, ότι απέναντι στη ευρωπαική συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου υπάρχει σήμερα μια ολόκληρη κοινωνία που αντιστέκεται, λόγω των σκληρών μέτρων λιτότητας, τα οποία χειροτερεύουν δραματικά τη ζωή του μέσου έλληνα πολίτη.
Και επομένως είναι σαφές, ότι το δίλημμα για την ίδια την κοινωνία είναι το εξής: Ή θα παραμείνουμε στη σημερινή Ευρώπη – την Ευρώπη της συντηρητικής καγκελαρίουΜέρκελ και του αδύνατου Σαρκοζί- που μας εξασφαλίζει τουλάχιστον μισθούς και συντάξεις μέχρι το 2014.
Ή θα επιλέξουμε τον καταστροφικό δρόμο της επιστροφής στη δραχμούλα, που θα μας μεταβάλλει σε μια υπανάπτυκτη βαλκανική χώρα!
Όμως, αυτό το κρίσιμο δίλημμα δεν το έβαλε ο Παπανδρέου σε δημοψήφισμα πριν από ένα χρόνο, όταν ψηφιζόταν το αρχικό μνημόνιο, αλλά σήμερα (που είναι εντελώς αποδυναμωμένος και μετά από ένα σημαντικό διάστημα, όπου τα βάρη της οικονομικής αναπροσαρμογής ρίχτηκαν χυδαία μόνο στους φτωχότερους).
Επιπλέον, ο Γιώργος Παπανδρέου είναι δύσκολο πια να παραμείνει πρωθυπουργός μετά την πρόσφατη καταρράκωση του κύρους της χώρας μας από την ηγετική ελιτ της Ευρώπης, η οποία προσπάθησε να καθορίσει αυταρχικά και την ημερομηνία του «υποθετικού» δημοψηφίσματος και το περιεχόμενό του!
Γεγονός που υποδηλώνει και την αντιδημοκρατική δομή των ευρωπαϊκών θεσμών, όπου τα πάντα καθορίζονται από τους πιο ισχυρούς.
Επιπλέον, θα είναι παράνοια να πιστεύει κανείς, ότι οι εκλογές θα λύσουν το πρόβλημα, αν η ίδια η κοινωνία δεν αποδεχθεί συνειδητά την ευρωπαική της πορεία (και άρα και την εμφανή χειροτέρευση του βιοτικού της επιπέδου, όταν θα αρχίζει να εφαρμόζεται η συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου).

Μέσα σε αυτό το μεταμοντέρνο πλαίσιο- που θυμίζει τρελούς πίνακες του Άντι Γουόρχολ- η υποκρισία των πολιτικών γίνεται ακόμη πιο ενοχλητική και ανυπόφορη, αν σκεφθεί κανείς τη στάση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης .
Τι εννοώ; Αφού επί δύο χρόνια τορπίλισε συστηματικά οποιαδήποτε ευρωπαϊκή προσπάθεια για τη διάσωση της χώρας – και αφού μας υποσχέθηκε μαγικά ότι θα εξαλείψει το τεράστιο κρατικό έλλειμμα μέσα σε ένα χρόνο- ξαφνικά θυμήθηκε τη συμφωνία της 26ης Οκτωβρίου και τον κίνδυνο εκτροχιασμού της Ελλάδας από την ευρωζώνη, μετά την εξαγγελία του δημοψηφίσματος!
Γιατί κράτησε μια τέτοια στάση; Γιατί προφανώς ήθελε με κάθε θυσία να γίνει πρωθυπουργός, έστω και υπό συνθήκες κατάρρευσης της κρατικής μας οντότητας, στάση που θυμίζει ακατανόητα ένα ξεπερασμένο ηγετικό πρότυπο και μια «λογική Μεσσία».
Όμως, προκαλεί αλγεινή εντύπωση και η υποκρισία κάποιων κομμάτων της παραδοσιακής Αριστεράς, τα οποία καταρράκωσαν γενικευμένα το θεσμό του δημοψηφίσματος, ενώ η σύγχρονη αριστερή διανόηση ευνοεί αυτές τις μορφές έκφρασης των απόψεων της κοινωνίας ( Beck, «Η επινόηση του πολιτικού»).
Και υπήρχαν, μάλιστα, και αρκετά δημοσιεύματα στο διεθνή τύπο, τα οποία είδαν θετικά την πρωτοβουλία του δημοψηφίσματος και κατέκριναν σφοδρά την αυταρχική τάση του σημερινού γαλλο-γερμανικού άξονα να επιβάλλει «από τα πάνω» σκληρά μέτρα λιτότητας.
Ποιο είναι το συμπέρασμα; Η υποκρισία περίσσεψε και είναι απαραίτητο πλέον να υπάρχει ένας στοιχειώδης κώδικας εθνικής συνεννόησης, ώστε να εξασφαλίσουμε με κάθε θυσία την παραμονή μας στο ευρωπαικό γίγνεσθαι (και να αποφύγουμε τη χρεοκοπία).
Αυτό προϋποθέτει, προς το παρόν τουλάχιστον, μια νέα κυβέρνηση καινούργιων και άφθαρτων πολιτικών προσώπων και ένα διαφορετικό σύστημα αξιών, ώστε να απαλλαγούμε επιτέλους από τη διαφθορά και τις εκφυλισμένες συνδικαλιστικές αριστοκρατίες, που πνίγουν τον τόπο και εμποδίζουν αυτή την πορεία!
Αλλιώς, ο όλεθρος είναι κοντά μας!